Poduszka finansowa
To zgromadzone środki, które z założenia mają pomóc przetrwać w kryzysowych momentach życia, gdy z różnych powodów (np. utrata pracy, choroba) nie możemy zagwarantować sobie stałego źródła dochodu.
Minimalny poziom oszczędności powinien wynosić co najmniej równowartość trzykrotności miesięcznych zarobków.
Poduszka finansowa krok po kroku
Określ docelową kwotę poduszki finansowej
Określ czas, w którym chcesz osiągnąć pożądaną kwotę poduszki
Działaj w sposób zdyscyplinowany i konsekwentny – tylko regularne przelewy na osobne konto pozwolą osiągnąć cel
Gdy jest to możliwe przyspiesz plan np. gdy dostaniesz premię lub zwiększają się Twoje dochody
Twórz poduszkę finansową ze środków pieniężnych, po które jest łatwo sięgać w razie potrzeby. Część oszczędności warto ulokować w inny sposób
Zarządzanie finansami w rodzinie
Założenie rodziny wiąże się nie tylko z relacjami emocjonalnymi, ale wymaga też podejmowania wielu decyzji w kwestiach materialnych oraz ułożenia spraw związanych z zarządzaniem i planowaniem w zakresie finansów. Te ostatnie zagadnienia warto uzgodnić precyzyjnie i w sposób przemyślany jak najwcześniej, tak by nie stały się źródłem problemów i nieporozumień.
Wspólne życie, wspólne rachunki
W zdecydowanej większości związków, zwłaszcza w pierwszej ich fazie, wspólne podejmowanie decyzji finansowych oraz solidarne dzielenie się kosztami i wydatkami wydaje się czymś naturalnym i oczywistym.
Podstawową sprawą jest liczba rachunków bankowych oraz sposób dostępu do nich. Najczęściej stosowanym rozwiązaniem jest posiadanie jednego wspólnego rachunku, na który wpływają dochody rodziny i który służy do regulowania płatności. Daje to partnerom poczucie zaufania, wspólnoty i równości. Oprócz wygody wiąże się ono także z oszczędnością kosztów prowadzenia rachunku. Jeśli każda osoba przed wejściem w związek miała rachunek, należy podjąć decyzję w tej kwestii. Jest jednak wiele sytuacji, w których uzasadnione jest korzystanie z osobnych rachunków. Jedną z nich jest potrzeba zachowania pewnego stopnia niezależności i odrębności przez partnerów, szczególnie pozostających w związkach niesformalizowanych. Posiadanie dwóch lub większej liczby rachunków daje dodatkowe możliwości korzystania z różnego rodzaju promocyjnych ofert instytucji finansowych lub usług, np. moneyback. Osobne rachunki to rozwiązanie typowe w przypadku, gdy jedna z osób prowadzi działalność gospodarczą.
Prowadzenie budżetu i planowanie wydatków
Racjonalne gospodarowanie pieniędzmi w związkach wymaga przynajmniej elementarnego planowania i bilansowania dochodów i wydatków. Żywiołowe podejście do tych kwestii często jest źródłem nieporozumień, czasem także kłopotów. Przygotowując się do planowania i kontrolowania domowego budżetu, dobrze jest określić wspólne finansowe cele oraz preferencje. Czasem nie są one wcale oczywiste i między partnerami może dochodzić do sporych różnic. Może się okazać, że jedna z osób ma silną motywację do zdobywania wysokiego statusu finansowego, druga zaś preferuje życie spokojniejsze i bardziej stabilne. Jedna może być bardziej skłonna do ryzyka i zaciągania finansowych zobowiązań, druga zaś za wszelką cenę będzie unikała zadłużania się. Różne mogą być także postawy względem oszczędzania.
Te podstawowe sprawy należy uzgodnić, by następnie przejść do etapu planowania budżetu i wydatków. Te kwestie są wciąż jeszcze często niedoceniane, choć bez prowadzenia najprostszego choćby spisu dochodów i wydatków trudno o racjonalne decyzje, skoro nie zna się podstawowej struktury domowego budżetu. Podstawową zasadą powinno być przestrzeganie zasady równoważenia wydatków i dochodów, a w wersji bardziej ambitnej odkładanie części dochodów w formie oszczędności. Sytuacja, w której wydatki są wyższe niż dochody, powinna być przejściowa, a poziom zadłużenia skalkulowany odpowiednio do możliwości jego spłaty.
Rozwój bankowości elektronicznej sprawił, że większość banków udostępnia klientom różnego rodzaju narzędzia ułatwiające lub wręcz umożliwiające kontrolowanie wydatków i zarządzanie budżetem. W wersji minimum pozwalają one na śledzenie sytuacji finansowej oraz analizę struktury wydatków, obrazując wydatki na główne kategorie, takie jak żywność, odzież, mieszkanie, paliwo itp. Narzędzia bardziej zaawansowane umożliwiają nie tylko wgląd w domowe finanse, lecz także zarządzanie nimi oraz planowanie. Wiele banków udostępnia specjalne aplikacje mobilne ułatwiające kontrolowanie finansów z każdego miejsca czy monitorowanie ich stanu, np. w czasie zakupów.
Inwestycje z oszczędności czy z kredytu?
Inwestycje, czyli poważniejsze wydatki, przede wszystkim na zakup mieszkania, auta lub nawet sprzętów i wyposażenia trwałego użytku, wymagają szczególnie dobrego przemyślenia i przygotowania. Małżeństwa oraz związki osób dopiero rozpoczynających zawodową karierę często nie mają odpowiednio dużych zasobów finansowych, a niejednokrotnie nie mogą liczyć na pomoc bliskich. A potrzeb zazwyczaj mają sporo. W takiej sytuacji pozostają dwa sposoby podejścia. Pierwszy zakłada odłożenie inwestycji do czasu zgromadzenia odpowiedniej kwoty oszczędności, a drugi – zaciągnięcie kredytu. Często stosuje się podejście mieszane, czyli uzupełnienie kredytem zgromadzonych oszczędności. Metoda inwestowania z odłożonych wcześniej pieniędzy nie wiąże się z kosztami i zapewnia finansowe bezpieczeństwo. Jej wadą zaś jest powolne urządzanie gospodarstwa domowego. Kredyt sprawia, że inwestycji można dokonywać szybciej, nie czekając na nie latami, ale wiąże się też z kosztami oraz ryzykiem dotyczącym możliwości spłaty zobowiązania.
Najbardziej racjonalnym sposobem postępowania jest nadanie poszczególnym planowanym inwestycjom priorytetów i dokonywanie w pierwszym rzędzie wydatków łatwiejszych do poniesienia, a finansowanie kredytem zakupów niezbędnych, najlepiej zaś takich, które mogą się przyczynić do zwiększenia możliwości uzyskiwania dochodów, choćby poprzez oszczędność czasu i poszerzanie możliwości działania, czego przykładem może być samochód.
Poduszka finansowa
Młode małżeństwa najczęściej mają wiele różnego rodzaju potrzeb, na które wydają całość lub większość swoich dochodów. W tym przypadku także trzeba ustalić priorytety i odpowiedni harmonogram zakupów. Należy dążyć do jak najszybszego rozpoczęcia tworzenia pewnej rezerwy środków na nieprzewidziane okoliczności, takie jak choroba czy utrata pracy. Choć nie jest to łatwe, to tego typu rezerwa, zwana poduszką finansową, daje młodym parom pewien komfort, nawet jeśli początkowo nie są to duże kwoty. To pozwoli uniknąć wielu napięć i stresu, typowych w przypadku trudności finansowych, w szczególności związanych z zadłużeniem.
Cechą odróżniającą poduszkę finansową od „zwykłych” oszczędności jest to, że powinna ona zostać nienaruszona do chwili, kiedy jej użycie stanie się konieczne. Oczywiście z czasem powinna się ona powiększać. Nie ma sztywnych zasad dotyczących wielkości odkładanych na ten cel pieniędzy, to najczęściej kwestia bardzo indywidualna, zależna od zróżnicowanych możliwości. Najczęściej przyjmuje się, że odłożone pieniądze powinny umożliwić pokrycie trzymiesięcznych wydatków gospodarstwa domowego. Choć początkującym małżeństwom może się wydawać, że to kwota ponad ich obecne możliwości, nie należy się tym zrażać, lecz stopniowo zacząć ją gromadzić. Zwykle poduszkę finansową dającą większy komfort i poczucie bezpieczeństwa, a za taką uznaje się równowartość dwunastomiesięcznych dochodów, udaje się osiągnąć dopiero w okresie bardziej intensywnego rozwoju zawodowego, w nieco późniejszym wieku.
